قانون دوبلین چیست؟ یا آنچه مهاجران اروپا پیش از هراقدامی باید بدانند!
بر اساس تاریخچه قانون دوبلین، کشورهای اروپایی از سال ۱۹۹۷ به دنبال قوانینی یکپارچه جهت مدیریت بحران مهاجرت به این کشورها بودند و به همین منظور قراردادی تحت عنوان قانون دوبلین را شکل دادند. قانون دوبلین معاهده‌‌ای است که در تاریخ ۱۵ ژوئیه سال ۱۹۹۷ بین ۱۲ کشور اروپایی مشترک منافع در دوبلین، پایتخت ایرلند منعقد شد و از آن سال نیز به اجرا درآمد. به پیمان‌نامه‌ی اولیه، دوبلین ۱ گفته می‌شود، در واقع از آن زمان تاکنون، دوبار قانون دوبلین تغییر یافته است. قانون دوبلین ۲ در سال ۲۰۰۳ به درخواست کشورهای اتحادیه اروپا بازنگری شد و قانون دوبلین ۳ در سال ۲۰۱۳ با اندکی تغییر، جایگزین قانون دوبلین ۲ شد. در حال حاضر در ۳۲ کشور اتحادیه اروپا اجرا می‌شود.
قانون دوبلین چیست؟
قانون دوبلین جهت پناهجویانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که خود را به کشورهای امن اتحادیه اروپا رسانده و درخواست پناهندگی داده‌اند. قانون دوبلین، با بررسی دلایل و مدارک پناهجو مشخص میکند که کدام کشور عضو دوبلین، مسئول رسیدگی به پرونده پناهجویی است که خود را به کشورهای اروپایی رسانده است. این بدین معنا است که تنها یک کشور مسئول رسیدگی به درخواست پناهندگی پناهجو خواهد بود و بدین ترتیب از پناهجو حق انتخاب درخواست پناهندگی کشورهای متعدد سلب خواهد شد. قانون دوبلین۳ که نسخه‌ی تکمیل شده قانون دوبلین است؛ تعیین میکند کدام کشور مسئول رسیدگی به درخواست پناهندگی پناهجو خواهد بود. این قانون به دلیل موج مهاجرت‌های گسترده‌ی غیرقانونی به کشورهای اروپایی ایجاد شد تا بحران مهاجرت را در اروپا به شکل بهتری سامان‌دهی کند.
قانون دوبلین در یک جمله:
قانون دوبلین قراردادی است که تعیین میکند کدام کشور مسئول رسیدگی به درخواست پناهندگی پناهجو می‌باشد. بنابراین درخواست پناهجو به اولین کشور اروپایی ارجاع داده خواهد شد که وارد خاک آن شده است. مطابق با قانون دوبلین، اولویت‌های فردی پناهجو (مگر در مواردی استثناء) جهت انتخاب محل زندگی خود در اروپا ملاک عمل قرار نخواهد گرفت.
کشورهای عضو دوبلین
کشورهای دوبلین عبارتند از: آلمان، اتریش، اسلواکی، اسلونی، اسپانیا، ایرلند، ایتالیا، استونی، ایسلند، بلژیک، بلغارستان، بریتانیا، پرتقال، جمهوری چک، دانمارک، رومانی، سوئد، سوییس، فرانسه، فنلاند، قبرس، کرواسی، لاتویا، لیتوانی، لوکزامبورگ، لیختن اشتاین، لهستان، مجارستان، مالت، نروژ، هلند، یونان
پیش از اخذ ویزای شینگن بخوانید!
اهداف دوبلین
همان طور که اشاره شد قانون دوبلین، کشوری که مسئول رسیدگی به درخواست پناهندگی شخص است را مشخص میکند. بنابراین چنانچه شخصی درخواست پناهندگی خود را به یک کشور اروپایی ارائه کند، اما ویزای کشور دیگری را در اختیار داشته باشد یا از کشور دیگری عبور نماید طبق قانون دوبلین برای وی تصمیم‌گیری می‌شود. قانون دوبلین به طور کلی دو هدف را دنبال میکند:
- اطمینان از رسیدگی درخواست پناهندگی متقاضی توسط کشور مسئول (معمولاً اولین کشور اروپایی که متقاضی برای اولین بار به آن رسیده و در آنجا انگشت نگاری شده است.)
- اطمینان از این که متقاضی برای تمدید مجوز اقامت خود در کشورهای دوبلین، چندین درخواست پناهندگی به کشورهای مختلف نداشته باشد.
روال دوبلین چیست؟
یکی از اصطلاحات رایج در قانون دوبلین، به کارگیری عبارت روال دوبلین (Doblin Procedure) است. به پروسه قانونی بررسی درخواست پناهجویی که خود را به یکی از کشورهای دوبلین رسانده و اعلام پناهندگی نموده تا بررسی و تعیین کشور مسئول رسیدگی به درخواست، روال دوبلین می‌گویند. زمانی که پناهجو در یکی از کشورهای دوبلین درخواست پناهندگی نمود، در اداره مهاجرت یا پناهندگی همان کشور، پرونده‌ای تشکیل می‌شود که در همان ابتدا کشور مسئول رسیدگی به پرونده به واسطه‌ی معیارهای قانون دوبلین تعیین می‌شود و به تصویب می‌رسد. به کل این فرآیند روال دوبلین گفته می‌شود. معیارهای متعددی در انتخاب کشور مسئول رسیدگی به پرونده پناهجو دخیل هستند. این عوامل بر اساس اهمیت قانونی خود بر روند رسیدگی به پرونده اعمال می‌شوند.
نکات مهم در اخذ وقت سفارت شینگن!
مدت زمان رسیدگی به درخواست‌ها در قانون دوبلین
چنانچه پناهجویی خود را به یکی از کشورهای دوبلین برساند و در آنجا درخواست پناهندگی دهد؛ مسئولان اداره مهاجرت به بررسی مدارک و دلایل متقاضی خواهند پرداخت. در صورتی که مسئولان آن کشور به این نتیجه برسند که مسئول بررسی درخواست پناهندگی متقاضی هستند به وی اجازه می‌دهند تا زمان رسیدگی به پرونده در همان کشور بماند. اما در صورتی که مشخص شود کشور دیگری مسئول رسیدگی به درخواست پناهجو است از آن کشور خواسته می‌شود که مسئولیت پرونده پناهجو را ظرف حداکثر ۳ ماه (از زمان اعلام پناهندگی پناهجو) بپذیرد. به این مرحله اصطلاحاً «پذیرش مسئولیت» یا «پس گرفتن پناهجو» نام دارد.
بنابراین اگر متقاضی برای نخستین بار در یک کشور دوبلین اعلام پناهندگی کند ولی با وجود دلایل محکمی کشور دیگری مسئول رسیدگی شناخته شود از آن کشور خواسته می‌شود که برای پذیرش پرونده متقاضی اقدامات لازم را انجام دهد. در چنین مواردی پناهجو به کشور مسئول فرستاده خواهد شد و کشور مسئول موظف است کلیه حقوق یک پناهجو را به طور کامل رعایت نماید.
نکات مهم قانون دوبلین
- چنانچه مسئولان احتمال دهند امکان فرار یا دور از دسترس قرار گرفتن پناجو وجود دارد وی را به ناچار بازداشت می‌کنند. در غیر این صورت در کشورهای دوبلین پناه‌گاه‌هایی جهت نگهداری و اقامت موقت پناهجویان وجود دارد.
- در مواردی که پناهجو به رأی نهایی کشور مسئول اعتراض داشته باشد می‌تواند از کمک‌های حقوق و حتی مترجم برخوردار شود.
- چنانه با درخواست پناهندگی شخصی در یکی از کشورهای دوبلین موافقت شود فقط اجازه زندگی در همان کشور را خواهد داشت و نمی‌تواند برای کار یا تحصیل به دیگر کشورهای اروپایی برود. به بیان بهتر افرادی که تحت حمایت بین‌المللی قرار می‌گیرند حق انتخاب محل زندگیشان را ندارند و اولویت شخصی آنها مدنظر قرار نخواهد گرفت.
